Obróbka plastyczna stali
Obróbka plastyczna stali
Obróbka plastyczna stali – metoda obróbki metali i ich stopów polegająca na wywieraniu na nich (za pomocą odpowiedniego narzędzia) nacisku przekraczającego ich granicę plastyczności. Ma na celu trwałą zmianę kształtu i wymiarów obrabianego przedmiotu, a także zmianę struktury powodującą zmianę właściwości mechanicznych. Proces kształtowania może przebiegać na gorąco, na półgorąco lub na zimno. Klasyfikacja ta zależy od temperatury rekrystalizacji (odkuwki) odkształcanego metalu, a także – precyzyjniej – od prędkości odkształcenia w odniesieniu do prędkości rekrystalizacji. Ze względu na sposób odkształcenia, rozróżnia się głównie[potrzebny przypis]: walcowanie – materiał zgniatany jest przez napędzane walce, kucie – materiał kształtowany jest uderzeniem młota, kowarki lub naciskiem prasy, wyciskanie – materiał znajduje się w pojemniku zwanym recypientem, a kształtowany jest poprzez wyciskanie z matrycy, ciągnienie – materiał kształtowany jest poprzez przeciąganie przez oczko ciągadła, tłoczenie, któremu poddaje się blachy i taśmy zmieniające kształt bez zasadniczej zmiany grubości. Podczas obróbki plastycznej na zimno, tj. poniżej warunków rekrystalizacji danego materiału, uzyskuje się poprawę właściwości mechanicznych: wytrzymałościowych (Re, R02, Rm) i twardości (np. HB, HV), a jednocześnie pogorszenie odkształcalności, np: wydłużenia i przewężenia, a ponadto materiał staje się bardziej kruchy.